De weg naar zelfstandigheid loopt via hobbels en kronkels en wij als ouders hebben de schone taak om onze kinderen te begeleiden. Mijn jongste zoon is 10 jaar en ik voel best een druk om een goede balans te creëren tussen beschermen en loslaten. Een druk om voorbereidingen te treffen voor zelfstandigheid om de onstuimige puberteit, wat voor de deur staat, te kunnen trotseren. Een kind wat op deze leeftijd een goede basis heeft wat betreft eigenwaarde en zelfvertrouwen, zal de stappen naar zelfstandigheid makkelijker nemen. Als een kind de ruimte krijgt voor ontwikkeling, zal het kansen grijpen om zelfstandig te zijn. Maar is dat wel zo, bij mijn kind? Heb ik voldoende basis gegeven? Is hij zelfstandig genoeg? Hoe zit het met zijn eigenwaarde en zelfvertrouwen? Ik zie mijn kind ook zo vaak nog als mijn kleine jongen…
1. Zelfredzaamheid
Van kleins af aan wordt een kind geleerd zelfredzaam te zijn. Zelf een boterhammetje eten en tandjes poetsen en meer van die basale dingen. Maar hoe zelfredzaam is een jongen van 10? Als er wel eens een vriendje komt logeren, zie ik het verschil in zelfredzaamheid. En jongetjes vinden het nog steeds heerlijk om afgedroogd te worden na het douchen of dat hun boterham wordt gesmeerd. Maar in de basis is het wel handig als een kind van 10 zelfredzaam is. Ik denk dan dat ze zelf wat te eten kunnen pakken en maken en drinken kunnen inschenken, zelf haren wassen, nagels knippen, de tafel afruimen en ook kunnen helpen met wat lichtere huishoudelijke klusjes. Zo hebben wij deze zomer ingevoerd, dat hij af en toe taken krijgt: helpen met de tafel dekken en afruimen, de vaatwasser uitruimen, glas naar de glasbak brengen en regelmatig laat ik hem zelf zijn kamer opruimen.
Maar wat ‘hoort’ bestaat niet in mijn ogen. Ieder kind is op zijn eigen manier zelfredzaam. Als kinderen leerervaringen kunnen omzetten in succeservaringen worden er stappen gezet richting de zelfstandigheid. En af en toe een stapje terug (ineens weer een ongelukje in bed?) kan vervolgens weer twee stappen extra opleveren, bijvoorbeeld. Mijn jongste is deze week twee keer zijn lunchpakket vergeten mee te nemen naar school. Dat, terwijl het ritueel van het inpakken van de tas toch vrij standaard is iedere dag. Hij kwam hongerig en sacherijnig thuis uit school. Rot, maar ik ga ervan uit dat hier weer een leer- (en succes-) ervaring uit voortkomt.
2. Uitdaging dagelijks leven
De uitdagingen in het dagelijks leven zijn ook van die mooie mogelijkheden om stappen te zetten richting zelfstandigheid. Kinderen een boodschap laten doen is een leuke leerervaring en is makkelijk om te zetten in een succeservaring. Een kind van 10 kan zelf goed kijken of het voldoende geld terugkrijgt, maar moet ook de weg richting de supermarkt of het winkelcentrum zelfstandig afleggen. Ook is de periode van rond de 10 jaar een goed moment om te starten met zakgeld of voor het openen van een eigen bankrekening. Ik heb het mijn zoon nu ook beloofd en het idee dat hij straks een eigen pinpas heeft, maakt hem enorm trots. Mijn kind struint door de hele wijk. Hij heeft aangegeven, dat hij nu weet waar alle kinderen uit zijn klas wonen. Het zinnetje:’beschermen en loslaten’ gaat bij mij regelmatig door mijn hoofd. De uitdagingen in het dagelijks leven zijn voor hem (bijna) nooit groot genoeg. Een paar weken terug vroeg hij mijn OV-chipkaart. Hij wilde proberen om zelf een paar haltes met de bus te gaan in de wijk. Tja, wat doe je dan? Na een hele uitgebreide uitleg en met zijn telefoon op zak is hij gegaan. Met een glimlach van oor tot oor kwam hij thuis. Hij was twee haltes met de bus gegaan en had helemaal goed in- en uitgecheckt. Bij zijn vraag of hij nu met de bus naar de stad mocht, gingen mijn ‘bescherm bellen’ rinkelen. Dit gaan we samen ondernemen in de herfstvakantie.
Wat hier ook bij hoort, is het veilig leren gebruiken van internet. Ook hier zie ik zoveel verschillen van kinderen rond deze leeftijd. Aangezien mijn kind heel sociaal is, iedereen aanspreekt en alles gezellig vindt, heb ik er juist voor gekozen om op deze leeftijd social media nog niet toe te staan. Ook hebben we flinke discussies, omdat hij als ‘enige’ geen youtubekanaal mag van mij. De weg naar zelfstandigheid is er ook één van duidelijke grenzen stellen in mijn ogen. Kijken wat het kind aan kan, maar ook kijken waar het bescherming nodig heeft. Maar altijd met een intentie dat fouten maken mag en dat van fouten wordt geleerd.
3. Eigen verantwoordelijkheid en keuzes maken
Mijn kind van 10 geef ik steeds een beetje meer verantwoordelijkheid. Verantwoording nemen en keuzes maken moet worden geleerd. Daarnaast ontwikkelt ook de sociale identiteit op deze leeftijd zich. Zaken als kledingkeuze en haar model worden belangrijk, maar ook de groepssfeer of zelfs de groepsdruk gaat een rol in het leven spelen van onze kleine, grote, 10-jarige. Daarnaast neemt met de verantwoordelijkheid ook de risico’s toe. Denk aan risico’s in het verkeer en dergelijke. Grenzen stellen, beschermen en loslaten……het zijn woorden die maar blijven komen. Mijn kind vindt het heerlijk om zelf de tijd in de gaten te houden om naar school of naar sport te gaan. Zelf zijn tas voor de voetbalwedstrijd in te pakken en zijn horloge te pakken en te roepen dat hij wel om 18 uur thuis zal zijn. Maar als dingen niet goed gaan, tja, dan heb ik het over het algemeen gedaan en dan had ik in zijn ogen natuurlijk moeten helpen. Communiceren is essentieel met een 10-jarige. Het bespreken en onder ogen zien van risico’s, maar ook van consequenties van gemaakte keuzes. Want als hij beslist om 8.25 uur op zijn fiets te stappen en naar school gaat, dan komt hij te laat, bijvoorbeeld. Ik vind het heerlijk om met hem te kletsen over zijn gemaakte keuzes en waarom hij dingen doet zoals hij doet. Leermomenten en succeservaringen komen voort uit het praten over dit soort zaken. Ik vind het een geweldige leeftijd en geniet van de groei in zelfstandigheid.
4. Complimenten en positieve feedback
Het geven van complimenten is een essentieel onderdeel van de stappen naar zelfstandigheid. Het behoeft geen uitleg, dat met het geven van positieve feedback het zelfvertrouwen en de eigenwaarde groeit. De basis voor de stappen naar zelfstandigheid.
5. Af en toe weer lekker klein zijn
Dit vind ik ook zo mooi. Hoe groot ze al zijn in hun eigen ogen, toch zoeken kinderen van 10 nog altijd de veiligheid van thuis en de ouders. Dit is ook heel belangrijk in de ontwikkeling naar zelfstandigheid. Mijn jongste vind het heerlijk om af en toe vertroeteld te worden of ineens weer te spelen met speelgoed vanuit zijn jongere jaren. Ik zie een metafoor van een wip. Ze willen regelmatig grote jongens dingen doen en voelen zich groot en stoer. Maar zo nu en dan is het ook fantastisch om weer lekker klein te zijn. Uit ervaring weet ik dat dit punt terug blijft komen tot (ver) in de puberteit. Momenten worden steeds schaarser, maar als er ze er zijn dan lekker van genieten hoor!
6. Prepuberteit
Internet staat er vol mee. Rond 9 of 10 jaar komen de kinderen in de prepuberteit. Meisjes merken dat lichamelijk eerder dan jongens, maar de emotionele onrust gaat al komen in de lijfjes. Het ontwikkelen van een (sterke!) eigen wil en kopie gedrag van oudere broers of zussen steekt veelvuldig de kop op. Als advies kan ik humor en openheid meegeven. Praat veel met het kind over wat er omgaat in het koppie. Ze hunkeren naar informatie over de puberteit, liefde, vriendschappen en hoe het gaat op de middelbare school en tja ook het onderwerp seksualiteit gaat op deze leeftijd de interesse wekken. Een serieuze stap naar zelfstandigheid waar ze de ouders nog enorm nodig hebben.
7. Het goede voorbeeld
Last but not least wil ik ‘het goede voorbeeld’ als stap 7 meenemen in de ontwikkeling naar zelfstandigheid. Op iedere leeftijd is het belangrijk om het goede voorbeeld te blijven geven. Rond de leeftijd van 10 worden normen en waarden in de praktijk gebracht door het kind. Kinderen gaan bijvoorbeeld uit zichzelf ‘dank je wel’ zeggen of schoenen uitdoen als ze thuis komen, omdat jij dat ook doet of omdat je dat al die jaren hebt gedaan. Een kind van 10 heeft alles door wat je doet of zegt, dus let op met door het rode stoplicht fietsen of te schelden in het verkeer. Een niet te onderschatten, belangrijke taak voor ouders.
Uitgelichte foto via Shutterstock
♥ ♥ ♥ Op Go or No Go wordt gebruik gemaakt van affiliate links. Dit betekent dat als jij op een van de links klikt, wij daar mogelijk een kleine commissie over krijgen. Het kost jou niets extra, maar het levert ons wel wat op. Met deze opbrengsten kunnen we deze website onderhouden. Ook krijgen wij soms betaald voor een artikel of we krijgen een product in ruil voor een blogpost. Onze mening blijft hierdoor nog steeds onveranderd en eerlijk. Voor meer informatie kun je de disclaimer doorlezen. ♥ ♥ ♥
No Comments