Waar is de tijd dat we ons alleen maar druk hoefden te maken dat onze tieners zich niet te buiten gingen aan roken, drank en drugs? Tegenwoordig moeten we er wakker van liggen dat onze kroost wellicht excessief aan het bellen, whatsappen, snapchatten en facebooken slaat. Gaan we hiermee te ver? Is de wereld helemaal gek geworden of is ‘smartphoneverslaving’ écht een ding? En hoe moeten we hier dan mee omgaan? In dit artikel een paar handige tips & tricks om je kids (en jezelf!) te helpen om bewuster en meer verantwoordelijk om te gaan met smartphones. Noem het ‘smartphonebeheersing’. Of iets anders; whatever works for you.

Die is vet, papa!

Afgelopen week zat ik (op mijn smartphone) te kijken naar de nieuwe Samsung Galaxy S8 bij KPN. Na een tijdje hoor ik ineens achter me: “Die is vet, papa!”. Mijn bijna achtjarige zoon stond even te checken welke nieuwe telefoon ik uit zou gaan kiezen. Eerlijk is eerlijk; onze twins zeuren er nooit over. Heel soms komt het ter sprake maar als wij zeggen dat ze nog te jong zijn voor een ‘eigen’ mobieltje, is het eigenlijk al wel oké. Ze mogen regelmatig op onze telefoon spelen of op de tablet en dat gaat voor nu nog prima. Maar hoelang nog? Lin en ik hebben bedacht dat ze in groep 7 of 8 wel toe zijn aan hun eigen telefoon. Misschien zelfs later, maar zéker niet eerder! Niettemin hebben we wel alvast wat onderzoek gedaan naar wat (min of meer) verantwoord smartphonegebruik is, en hoe je smartphoneverslaving tegengaat.

Wat is smartphoneverslaving?

Daar lopen de meningen nogal over uiteen. Echt wetenschappelijk onderzoek is er nog onvoldoende gedaan en daarom mag iedereen zo’n beetje roepen wat hij wil…. Sommige mensen omschrijven smartphoneverslaving als ‘nomofobie‘. Dit is de angst om niet continu mobiel bereikbaar te zijn. Ook ‘infobesitas‘ heb je misschien al wel eens eerder gehoord. Dat is stress door enerzijds een teveel aan informatie voor je brein om te kunnen verwerken, en anderzijds de behoefte om voortdurend meer informatie te zoeken en consumeren. Het heeft allemaal met elkaar te maken maar een echte overeenstemming is er nog niet. ‘Smartphoneverslaving’ als begrip is gewoon nog niet zo helder. Om een klein beetje kader te scheppen, zie onderstaande infographic:

Doe de test!

Als je een uitgebreidere test wil doen om te checken of je smartphoneverslaafd bent, dan kan dat: uiteraard online. Scoor je hier 20 of lager? Dan is er helemaal niets aan de hand; je bent geen nomophoob. Scoor je echter meer dan 100 punten, dan bel het busje maar: jij bent rijp voor een afkickkliniek!

De mogelijke gevolgen van een smartphoneverslaving

Ondanks dat smartphoneverslaving nog geen ‘officiële’ aandoening is, hebben we al wel een redelijk inzicht in wat de klachten zijn die bij deze aandoening horen. En het wordt best een dreigend lijstje:

• De echte smartphonejunkie laat zijn toestel ook op de fiets en zelfs in de auto niet los: de risico’s hiervan hoeven we vast niet uit te leggen. Wetenschappelijk onderzoek is daar ook niet echt voor nodig, maar het SWOV heeft dat tóch gedaan. Conclusie: het risico op een ernstig ongeluk neemt toe met een factor 10 wanneer je een smartphones gebruikt achter het stuur van de auto.
• Ene Dr. Hyung Suk Seo van de prestigieuze Korea University in Seoul ontdekte dat overmatig smartphonegebruik leidt tot een ‘chemische disbalans’ in de hersenen. En dat leidt dan weer tot depressie en angststoornissen.
• Onderzoekers aan de Universiteit van San Diego waarschuwden eveneens dat depressie op de loer ligt. Zij constateerden echter óók, dat overmatig smartphonegebruik ertoe leidt dat mensen minder vaak afspreken, vaker eenzaam zijn en: minder seks hebben! Dat klinkt sommige ouders van een 14-jarige misschien als muziek in de oren, maar eerlijk; gezond is het natuurlijk niet.
• Wetenschapper Susan Greenfield kwam tot de conclusie dat smartphones jongeren afstompen en hun empathisch vermogen aantasten.

Dan zijn er nog allerlei andere onderzoeken die uitkomsten opleveren variërend van een afname van creativiteit tot verlies van concentratievermogen en van slaapstoornissen tot een sterk afgenomen productiviteit. Niet om je de stuipen op het lijf te willen jagen, maar dat is wat de slimmeriken zeggen.

Tegengeluid

Om het leed een klein beetje te verzachten: niet iedereen is zo negatief over smartphones. Docent Communication & Multimedia Design Wander Eikelboom vindt dat we allemaal schromelijk overdrijven: “Socrates zag de uitvinding van het geschreven schrift ook als iets nadeligs, omdat ons geheugen achteruit zou gaan: elk nieuw fenomeen dat voor een breder publiek toegankelijk wordt, gaat gepaard met een nieuwe angst […] Het is interessanter om te kijken hoe technologie ons als mens vormt, in plaats van het direct te veroordelen.” Daarmee heeft hij natuurlijk ook wel een puntje 🙂

Wat kun je doen om ‘af te kicken’?

Compleet afkicken willen we natuurlijk niet; we hebben onze smartphone nou eenmaal nodig voor bepaalde dingen. En daar zit meteen het probleem: iedere alcoholist of drugsverslaafde zal beamen, dat je niet ‘een beetje’ kunt afkicken. Misschien is dat wel het bewijs dat ‘verslaving’ niet helemaal het juiste woord is. Toch zijn er een heleboel concrete maatregelen die je kunnen helpen bij het intomen van je… smartphonemisbruik. Dat klinkt al beter! Oké, daar gaan we:

1. Breng je mate van smartphonemisbruik in kaart

Er zijn diverse apps die je kunnen helpen in kaart te brengen hoeveel tijd je spendeert aan je smartphone. Welke apps gebruik je en hoelang? Dit kan je helpen bewuster te worden van je smartphonegedrag en een eerste stap zijn in het terugdringen van overbodig gebruik. Een paar voorbeelden van dit soort apps:

• Space (Android/iPhone)
• Forest (Android/iPhone)
• QualityTime (Android)
• Moment (iPhone)

2. Faciliteer de momenten waarop je zonder kunt

Natuurlijk zijn er een heleboel momenten dat je je smartphone best kunt missen. Toch betrap je jezelf erop, dat je even snel je Instagram checkt terwijl je wacht op het voorgerecht. Maak het jezelf gemakkelijk door je toestel gewoon niet bij je te hebben.
Ga je uit eten? Laat je telefoon thuis, of desnoods in de auto.
Ga je naar bed? Laat hem beneden!
Gezellig ontbijten met het hele gezin? Laat de telefoons op het aanrecht liggen.
Een gezellig avondje borrelen met vrienden? Laat van tevoren een mandje rondgaan waar iedereen zijn toestel in gooit.

3. Mini-trend: ‘grayscaling’ of ‘going grey’

‘Grayscaling’ of ‘going grey’ wordt steeds populairder onder jongeren. Het is een simpele maar effectieve manier om je toestel minder aantrekkelijk te maken. Door je scherm op grijstinten in te stellen in plaats van leuke kleurtjes, word je minder geprikkeld om apps te openen.

4. Instellingen aanpassen

Stel je toestel in op standje ‘laat me met rust’:

• Zet alle notificaties uit. Wordt niet langer gestoord door al die klik-prikkels: “Open mij, open mij!”. Bepaal zelf wanneer je de tijd hebt om even rustig al je meldingen te bekijken, door je social media heen te lopen en je mail te lezen.
• Internet en wi-fi: standaard uit. Zet ze alleen aan als je ze specifiek nodig hebt, bijvoorbeeld om e-mail op te halen of te verzenden.
• Zet je favoriete apps op het tweede scherm. Zo zie je ze niet continu ziet staan wanneer je je scherm ontgrendelt en dus krijg je weer minder klik-prikkels.
• Verwijder overbodige apps. Op je telefoon kun je eenvoudig zien wanneer je apps voor het laatst hebt gebruikt. Apps die je al een maand niet gebruikt hebt? Weg ermee! Blijkbaar heb je die niet zo nodig.
• Rationaliseer. Iedereen vind het prettig om gemist te worden. Het geeft ons een gevoel van ‘ertoe doen’, van gewaardeerd worden. Maar als je nou heel eerlijk bent tegenover jezelf: ben je écht zo onmisbaar? Als je niet meteen reageert op een appje of voicemail; stort dan echt het hele kaartenhuis ineen? Of valt het misschien wel mee? Wel hè 🙂 Laat maar lekker effe liggen dan. Probeer het eens! Je wordt er even onrustig van maar daarna geeft het je echt een heleboel rust.

Zo, dit waren zomaar een paar tips om je te helpen bij het temmen van je smartphonegedrag. Natuurlijk werken ze alleen als je er zelf ook echt achter staat; wellicht dat het puntje van de ‘mogelijke gevolgen‘ je een beetje kan motiveren 😉

Heel veel succes!

PS: vonden jullie “klik-prikkels” ook zo’n lekker woord? Het schoot me zomaar te binnen: “Klik-prikkels”. Ik denk dat dit nog wel eens wat kan worden. Zegt het voort!

---

(uitgelichte afbeelding via Shutterstock)

---

---

---

---

♥ ♥ ♥ Op Go or No Go wordt gebruik gemaakt van affiliate links. Dit betekent dat als jij op een van de links klikt, wij daar mogelijk een kleine commissie over krijgen. Het kost jou niets extra, maar het levert ons wel wat op. Met deze opbrengsten kunnen we deze website onderhouden. Ook krijgen wij soms betaald voor een artikel of we krijgen een product in ruil voor een blogpost. Onze mening blijft hierdoor nog steeds onveranderd en eerlijk. Voor meer informatie kun je de disclaimer doorlezen. ♥ ♥ ♥

 

---

---